Met de paus in Loppiano: vragen en antwoorden

 

Ontmoeting van Paus Franciscus met de gemeenschap van de Focolarebeweging in Loppiano (Firenze), donderdag 10 mei 2018. De integrale tekst van de toespraak vind je beneden als bijlage.

Voor een spiritualiteit van het “wij”

“Door dit pact word ik ten volle en officieel ereburger van Loppiano”, zei paus Franciscus, nadat hij het pact van de wederzijdse liefde had ondertekend, een pact dat Chiara Lubich, stichteres van de focolari, in 1980 gesloten had met het focolarestadje.

De paus is om 10u, per helikopter, in Loppiano toegekomen. Hij werd er verwelkomd door plaatselijke bisschop Mgr Meini, de presidente van de Focolarebeweging, Maria Voce en de co-president Jesús Moran. Na een moment van gebed in de kerk Maria Theotokos, was er een ontmoeting met de menigte die buiten stond te wachten: ongeveer 6000 leden van de Focolari uit verschillende regio’s van Italië. 850 onder hen (uit 65 landen) zijn de inwoners van Loppiano, het eerste van de 25 focolarestadjes die in heel de wereld ontstaan zijn.

Het is de eerste keer dat een paus Loppiano bezoekt. Maria Voce sprak in haar inleiding over “een laboratorium van samenleven, een maquette van een verenigde wereld en een getuigenis van een maatschappij waar alles steunt op de wederzijdse liefde van het evangelie”.

Daarna hebben enkele inwoners van het focolarestadje vragen gesteld aan de paus over drie thema’s: de interpersoonlijke relaties als vrucht van het pact van de evangelische liefde, de creatieve bijdrage van de vormingsscholen, de rol van het focolarestadje in de etappe van de evangelisatie die vandaag verwacht wordt van de Kerk.

Eerst en vooral onderstreepte de paus dat hij Loppiano “in de huidige samenleving ziet als een uitdrukking van Kerk-zijn, in de lijn van het Tweede Vaticaans Concilie”, “een stad die inspireert”, een plaats “waar iedereen zich thuis voelt”. Daarna heeft hij alle aanwezigen aangemoedigd om geen genoegen te nemen met een middelmatig leven dat riskeert over te gaan in hypocrisie. “We moeten de moeilijkheden aanpakken met “doorzettingsvermogen, sereniteit, fantasie en een beetje humor”.

Hij verwijst naar iets wat Chiara Lubich tijdens haar bezoek aan de Abdij van Einsiedeln, in 1962, intuïtief heeft aangevoeld: “het Tweede Vaticaans Concilie zal een inspiratiebron worden voor het ontstaan van stadjes waar God centraal staat in het leven van elke dag en waardoor ze broederlijkheid en harmonie uitstralen”, “ze zullen de schoonheid van het volk van God belichten”, “alles gebeurt in dialoog en iedereen staat ten dienste van iedereen”. Het komt erop aan “naar buiten te gaan” (een thema dat de paus lief is) en “om naar buiten te gaan, om elkaar te ontmoeten, moeten we gist zijn in het deeg van de samenleving”. De paus beschrijft het charisma van de eenheid van de focolari als “stimulans om een evangelische mystiek van het wij te beleven”.

Welke bijdrage kunnen de 12 vormingsscholen die in Loppiano aanwezig zijn geven? Voor de paus is Loppiano de ervaring van een samen op weg gaan in een synodale stijl. De vormingscentra moeten zich openstellen voor nieuwe horizonten; de opvoeding moet er zowel het hoofd, het hart en de handen vormen, m.a.w. de gedachte, het gevoel en de actie. Op dat vlak verwijst hij naar de rol van het Universitair Instituut Sophia, dat sedert 10 jaar in Loppiano een multi- en transdisciplinaire vorming aanbiedt volgens de principes die worden aangeduid in het recente pauselijk document Veritatis Gaudium. “Ga vooruit, ga vooruit!” heeft hij krachtdadig gezegd.

Een derde luik is gewijd aan de evangelische zending van het focolarestadje. Hij belicht het belang van “een cultuur van de ontmoeting” waar in trouw aan de oorspronkelijke inspiratie tegelijk nieuwe wegen worden bewandeld om een antwoord te geven op de uitdagingen van vandaag. Dat vraagt nederigheid en de capaciteit om te riskeren. En hier geeft de paus een raad: de Handelingen van de Apostelen lezen en herlezen. Daar zie je hoe de apostelen trouw bleven aan de leer van Jezus en tegelijk de moed hadden om op een creatieve manier overal het evangelie uit te dragen. “We moeten ons laten leiden door de adem van de Heilige Geest” en het “onderscheidingsvermogen verwerven door samen te komen rond de Verrezen Christus“. “Hij leert ons begrijpen wat de Heilige Geest van ons vraagt”. “We moeten naar God luisteren en met Hem de schreeuw van het volk horen”.

Tenslotte heeft de paus nog herhaald dat er een overeenstemming is tussen het charisma van de eenheid van de focolarebeweging (de officiële naam is Werk van Maria) en het Tweede Vaticaans Concilie: die overeenstemming vinden we in de figuur van Maria, leek en eerste volgeling van Jezus en Moeder van de eenheid. En hij herinnert eraan dat de liturgische viering van Maria, Moeder van de Kerk vanaf dit jaar zal gebeuren op Pinkstermaandag, 21 mei e.k.
We moeten ons inschrijven in “de school van Maria”, om “Jezus te leren kennen en met Hem te leven, om te leven vanuit Jezus, van Jezus die aanwezig is in ieder van ons en in ons midden”. In de concrete situaties kunnen we ons afvragen: hoe zou Maria gereageerd hebben in die situatie?

Na de zegen van de paus hebben een veertigtal inwoners en bezoekers van Loppiano, van verschillende culturen en godsdiensten, de paus persoonlijk begroet en geschenken aangeboden die verband houden met hun activiteit. Een langdurig applaus heeft de paus vergezeld naar de helikopter die hem terug naar Rome bracht.

Lees ook