OECUMENISCHE STUDIEMIDDAG OP MARIENKROON

 

Met de Gebedsweek voor de eenheid in zicht hielden protestanten en katholieken op 18 januari een gezamenlijke bijeenkomst in Mariënkroon om de familieband tussen hun beide kerken uit te diepen en te vieren. Met als inspirerend kader: 1700 jaar Geloofsbelijdenis van Nicea.

Dr. Arjan Plaisier

Als een bevlogen spreker trad op Dr. Arjan Plaisier, voormalige secretaris van de Generale Synode van de Protestantse Kerken in Nederland (PKN).

Als illustratie gebruikte hij het beroemde schilderij van de gebroeders Hubert en Jan van Eyck: De aanbidding van het Lam, te zien in de Sint-Baafskathedraal in Gent. Het Godslam, staande op een liturgietafel, vormt hiervan het ‘magnetische’ centrum. De parallel is dat de ‘ene kerk’ uit de belijdenis óók zo’n krachtig middelpunt nodig heeft. Anders wordt oecumene  abstract en gaat het alleen nog om ‘kwesties’ die besproken moeten worden.

De formulering van ‘Nicea’ heeft ook iets poëtisch, dat – anders dan platte dogma’s – aan het mysterie ruimte geeft: ‘Jezus Christus, geboren uit de Vader voor alle tijden, Licht uit Licht, waarachtig God uit waarachtig God…’

Een tweede parallel is de gezamenlijke aanbidding. De kerken bieden ons hiervoor elke zondag de gelegenheid en vieren zo elke keer het Paasfeest.

Hubert en Jan van Eyck: De aanbidding van het Lam

Een derde parallel zien we in de grote diversiteit van uitgebeelde gelovigen, die hieraan deelnemen. Het lam zelf creëert zelf de ruimte hiervoor en dat levert ook veel verschillende gezichtspunten op.

Natuurlijk kunnen de grote verschillen tussen beide tradities kunnen niet weggemoffeld worden, maar hier valt in oecumenisch opzicht wel wat  te zeggen.

Zijn katholieken en protestanten door het sacrament van de doop beide niet opgenomen in het ene Lichaam van Christus? En is Jezus bij de Eucharistie door de Geest al niet in beide kerken aanwezig: zij het in de elementen van brood en wijn, dan wel in het hart van de gelovigen?

En wijst Maria als moeder van Jezus niet altijd naar haar Zoon?

En ontstaat er tenslotte in de Rooms Katholieke kerk niet meer ruimte voor de gelovigen zonder ambt?

Dr. Plaisier constateert  dat de wereld wacht op een kerk die opstaat als één kerk. Wij kunnen ons de luxe niet veroorloven om te blijven hangen in een ‘overlegoecumene’.

De toespraak riep veel waardering op. In gesprek met de aanwezigen kwamen hoopgevende oecumenische initiatieven te sprake, zoals de ontmoetingen in Taizé, de Alphacursussen, de eenheid onder christenen in India en de vele gezamenlijke diaconale projecten.

En in Nederland lijkt de Focolarebeweging, juist vanwege haar missie van eenheid, een van de inspirerende ‘oefenplekken’.

Met een oecumenische vesperviering werd deze bemoedigende middag afgesloten. Gezongen werd het lied “In Christus is nog west noch oost, in Hem nog zuid noch noord, één wordt de mensheid door zijn troost, de wereld door zijn woord”.

Bernard Bussemaker