Publikujemy sprawozdanie za rok 2024 z działań Ruchu Focolari w zakresie ochrony osób, rozpoczynając słowami, które papież Franciszek skierował do Papieskiej Komisji ds. Ochrony Małoletnich, odnawiając w ten sposób mandat, z jakim powołał ją do życia 10 lat temu. Czujemy się głęboko wezwani do realizowania tego „pełnego nawrócenia”, do którego wzywa Ojciec Święty. Nie jest ono nigdy całkowicie zakończone, lecz wymaga od nas nieustannej refleksji, pokory, uważnego, chroniącego i otwartego spojrzenia na każdą osobę. Wzywa nas do wytrwałego podążania drogą formacji i autentycznej bliskości, ze świadomością potrzeby zmian, aby każda osoba czuła się bezpieczna, kochana i szanowana w naszych środowiskach i działaniach.
2024: słuchanie, formacja, regulacje
Trzy główne elementy charakteryzowały miniony rok w zakresie ochrony w Ruchu Focolari: słuchanie i włączenie ofiar oraz świadków na różnych etapach procesów naprawczych i formacyjnych dla osób odpowiedzialnych; rozszerzenie szkoleń i wydarzeń formacyjnych dla wszystkich uczestników; kontynuacja tworzenia ram prawnych – aktualizacja Protokołu postępowania w przypadku nadużyć oraz opracowanie Wytycznych dla zespołów ds. wysłuchania i przyjęcia.
Szczególne znaczenie miało spotkanie w listopadzie ubiegłego roku, w którym uczestniczyli delegaci Ruchu z całego świata oraz kilka osób pokrzywdzonych z powodu nadużyć seksualnych lub władzy ze strony członków Ruchu Focolari. Osoby pokrzywdzone podzieliły się swoimi historiami głębokiego cierpienia i poważnymi konsekwencjami, jakie przyniosły one w życiu ich osobistym oraz wspólnot, do których przynależały lub przynależą. Obecni byli również niektórzy członkowie rodziny jednej z ofiar, którzy opowiedzieli o poważnym wpływie nadużyć na całą rodzinę. Słowa jednego z uczestników dobrze oddają znaczenie tego momentu: „Słuchanie tych osób wyznaczyło ‚przed’ i ‚po’. Z delikatnością i jasnością powiedzieli nam, jak bardzo Ruch zawiódł w tym, co stanowi serce jego charyzmatu: w jedności, miłości bliźniego, ponieważ w wielu przypadkach byliśmy nie tylko współodpowiedzialni za popełnione nadużycia, ale także pozostawiliśmy potem te osoby same w obliczu ich cierpienia”.
Wkład osób pokrzywdzonych – obok zaangażowania zewnętrznych profesjonalistów z różnych dziedzin – był również kluczowy dla pracy wykonanej w Międzynarodowym Centrum oraz w poszczególnych regionach: przy opracowywaniu dokumentów i przy formacji w zakresie ochrony we wspólnotach Ruchu Focolari na całym świecie, jak również przy planowaniu i otwieraniu zespołów ds. wysłuchania i przyjęcia.
Przeczytaj Sprawozdanie za 2024
(do pobrania plik PDF w j. angielskim)
Powołano także Komisję do zbadania nadużyć władzy i duchowych, do których doszło wewnątrz Ruchu. Jej celem jest zgłębienie przyczyn tych zjawisk, aby możliwa była zmiana krzywdzących praktyk oraz wdrożenie skutecznej prewencji. Wsparciem dla trwających prac są konsultacje zewnętrznych specjalistów z dziedziny psychologii, pedagogiki i prawa. Analiza ta jest popierana i wspomagana przez Dykasterię ds. Świeckich, Rodziny i Życia. Mimo, że jest ona jeszcze na wczesnym etapie, już teraz dostrzega się jej wielkie znaczenie, ponieważ samo tworzenie i stosowanie przepisów i protokołów nie wystarczy – konieczne jest dogłębne zrozumienie mechanizmów, które doprowadziły do różnych form nadużyć.
Ponadto, zaktualizowano, wdrożono i opracowano nowe dokumenty normatywne i wytyczne, będące także efektem owocnej współpracy z Papieską Komisją ds. Ochrony Małoletnich, która towarzyszyła i pomagała w podejmowaniu nowych kroków.
Stefania Tanesini
