Op 4 augustus 2020 vond er een grote explosie plaats in de haven van Beiroet, de hoofdstad van Libanon. De explosie veroorzaakte een ramp die minstens 220 doden en ruim 6.500 gewonden eiste en grootschalige schade door de hele stad aanrichtte. (Wikipedia)
In Nieuwe Stad België 2021 – 4
Ik woon nu twee jaar in Beiroet. Vanaf het begin werd mij duidelijk dat het heel moeilijk zou worden om dit land te begrijpen. Ze vertelden me dat als je zegt dat je het begrijpt wat hier gebeurt, dat het wil zeggen men het jou verkeerd heeft uitgelegd! Ik wil dan ook geen poging doen om uit te leggen hoe dit land in elkaar zit en hoe het te midden van zoveel moeilijkheden overeind blijft. Libanon laat je in ieder geval niet onverschillig. De eerste indruk die bijblijft, is een groot verlangen naar het transcendente: alles spreekt van het goddelijke, men kan niet zonder. Deze indruk wordt bij mij versterkt door alle ervaringen van deze twee jaren.
Het is 5 augustus 2020, ik rijd naar het appartement waar ik woon in de Focolare leefgemeenschap, in het stadsdeel dat getroffen is door de explosie. Ik was niet thuis, en ook mijn huisgenoten waren niet in de stad. Naarmate we dichterbij komen, neemt de schade die we zien, toe en overal zijn mensen aan het opruimen. In onze straat dragen de gevels indrukwekkende sporen van de schokgolf. Ook ons appartement werd geraakt. De gang naar mijn kamer ligt vol met stukjes hout. Ik vraag me af waar het vandaan komt. Een deur naar een van de kamers is uiteengespat en brokkelde volledig af. Slechts van twee kamers bleven de ramen onbeschadigd, alle andere zijn vernield.
Al de dag voordien hadden we geprobeerd te achterhalen of er mensen van onze gemeenschap die in de wijken bij de haven wonen, gewond waren of zelfs dood. Gelukkig hebben we wonderverhalen mogen horen en heeft slechts één persoon fysieke schade opgelopen. In ons gebouw woont nog iemand van de gemeenschap en we delen de pijn om wat er gebeurde. Het was een pijn die voor een deel ook het resultaat was van schaamte, want wat we meemaken, wordt mee veroorzaakt door corruptie en de beperktheid van de politiek die niet in staat is de bevolking te beschermen.
De jongeren van de Focolarebeweging zijn de weken daarna op verschillende plaatsen gaan helpen, samen met vele anderen. Wat ze vonden in ziekenhuizen, scholen, kerken en huizen raakte hen, maar demoraliseerde hen gelukkig niet. Het leven van velen is ingrijpend veranderd door de explosie. Sommigen waren van plan hun studie in het buitenland voort te zetten en zien zich nu genoodzaakt om te blijven en de familie te helpen bij de heropbouw van een commerciële activiteit die door de explosie was weggeveegd. Anderen zijn op een paar seconden na aan de dood ontsnapt en voelen zich dankbaar dat ze een nieuw leven kunnen beginnen.
Als Focolaregemeenschap stuurden we naar iedereen die we kenden een formulier om een eerste inventarisatie van de geleden schade op te maken. Er kwamen zoveel vragen van hen en van andere mensen die ze kenden: ik vroeg me af hoe we al deze noden konden verhelpen of hoe we wat we hadden onder zoveel mensen konden verdelen. Ik weet niet waarom, maar ik voelde dat de enige zekerheid die we hadden, was dat we op God konden vertrouwen.
In die dagen vroegen heel wat van onze kennissen hoe ze hun financiële steun konden doorgeven aan ons. Een gezin stuurde ons 500 euro voor ons appartement. Zo voelden we dat we deel uitmaken van een grote familie en dat we niet alleen zouden blijven in onze tegenslag. De procedures die we moesten volgen en de moeilijkheden om geld naar Libanon te mogen sturen, hebben de verdeling ervan vertraagd, maar een jaar na die gebeurtenis kunnen we dankbaar zeggen dat we dicht bij veel getroffen families konden blijven en hen materieel maar ook moreel echt konden steunen. We hebben aan alle verzoeken die we kregen, kunnen voldoen en hiervoor zijn we allen die zich van alle kanten van de wereld hebben ingezet om hulp in te zamelen oneindig erkentelijk.
Vandaag blijft de situatie moeilijk, sterker nog, de levensomstandigheden verergeren met de dag. Mensen voelen de druk om fundamentele beslissingen te moeten nemen voor hun toekomst zoals wegtrekken uit hun land. Er is een gebrek aan hoop, het lijkt erop dat de hele situatie de verkeerde kant opgaat, dat de toekomst van het land uitgetekend is en dat de krachten om daar tegenin te gaan, aan het afnemen zijn. Ik weet niet hoe ik antwoorden kan geven aan mensen die me indringende vragen stellen en ik kan alleen met bewondering kijken naar de vastberadenheid en waardigheid van de mensen die elke dag proberen het moment van nu te beleven, zoals zij die een netwerk opzetten voor de distributie van medicijnen, zij die het transport van melk voor baby’s organiseren, zij die dromen van het opstarten van een organisatie met een winkel om de behoeftigen te ondersteunen. Want ze zijn met velen in nood, maar er zijn ook veel mensen die naast dit beproefde en zo trotse Libanese volk gaan staan, een volk dat soms liever lijdt dan toe te geven dat ze in een nooit eerder gekende armoede zijn geraakt.
Ik voel de verantwoordelijkheid om zelf ook hier te zijn, naast en met hen, om te helpen, om mee te lopen op dit pad van lijden en samen alle ongemakken te omarmen waar we elke dag het hoofd aan moeten bieden. Wetende dat ik geen pasklare oplossingen heb, kan ik toch aandachtig zijn voor alles wat wél lukt, zoals de koffers met medicijnen en andere dingen uit Italië, België en Frankrijk. Zo kan ik mee hoop zijn voor iedereen. Wat het einde van dit land kan lijken, kan het begin zijn van iets nieuws dat ieder van ons mee voorbereidt, iets dat we nog niet zien maar waar ik zeker voor wil blijven. Niet met mijn verstand, maar met de vastberaden wil van degenen die getuigen van de wonderen die dag na dag plaatsvinden.
Toni Pelliccia
