Passages uit het artikel van Bart Benats, in Nieuwe Stad 2019 Nr. 4
Als je bovenstaande titel leest, klinkt die vandaag misschien wat riskant en niet helemaal politiek correct … […]Maar aan authentieke nabijheid is vandaag een grote nood. Het persoonlijk leven en de samenleving worden er anders door. Kwestie is dus er werk van te durven maken!
[…] Erbij horen, aangesproken worden, zijn verhaal kunnen doen, iets betekenen voor anderen: de mens is duidelijk niet gemaakt om alleen te zijn. Het sociale en relationele zit in zijn diepste DNA.
[…] Wetenschappers en denkers verwoorden vandaag steeds meer – al is dat niet de mainstream opinie – wat in de christelijke traditie altijd sterk gepromoot werd.
“Een woord dat voor mij centraal staat, is nabijheid”, zo zei paus Franciscus bij zijn bezoek in mei 2018 aan het Focolarestadje Loppiano. “Dit woord is sleutel van het christendom en van jullie charisma. Nabijheid.” Hij ziet het niet mogelijk christen te zijn zonder zo’n houding: in de kern van het christelijk geloof gaat het juist om God die mensen nabij wil zijn en daarvoor alle mogelijke stappen zet. Alle verhalen over Jezus laten horen hoe hij oog heeft voor mensen, naar hen toegaat en de grenzen oversteekt die zo vaak spontaan voor afscheiding en afstand zorgen. Als een model van dynamisch en open in het leven staan, kan dit zowel christenen als andersovertuigden inspireren.
De kunst van het luisteren
[…] In die zin is het interessant op te merken hoe paus Franciscus – helemaal in de lijn met wat hij zelf doet in zijn ontmoetingen – uitnodigt om “zich te oefenen in de kunst van het luisteren”. Het gaat om meer dan horen wat de ander zegt. Het vraagt respect en begrip voor de ander, wat zijn of haar verhaal ook is. Echt luisteren kan maar vanuit een houding van openheid, geduld en zich afstemmen op de ander. Wie onbevangen luistert, wil horen wat de ander echt ter harte gaat. Chiara Lubich heeft sterke uitdrukkingen om de reikwijdte van dit ‘zich één maken’ met de ander te verduidelijken. Ze stelt voor om daarbij “helemaal leeg van onszelf te zijn” en “zelfs het mooiste en beste wat in ons leeft voor dat moment los te laten”. In zo’n ruimte van openheid kan een liefde die ons te boven gaat het gesprek mee leiden en het beste naar boven halen wat er in de harten leeft. Christenen ervaren hierin Gods eigen kracht, die als Heilige Geest de ontmoeting doorstroomt. Wanneer de ander het diepste dat in hem of haar leeft kan delen, wordt het vervolgens ook mogelijk zelf vrijmoedig te spreken, zonder opdringerigheid. Gesprekspartners kunnen aanbieden wat ze zelf ontdekt hebben als wijsheid en levenskunst vanuit het evangelie, dat nogal eens woorden meegeeft die iets in beweging zetten van durf en vertrouwen. Echt luisteren is meer dan meepraten dus. Een nabijheid waar steeds verfijnder geluisterd wordt, kan een ruimte openen van gedragenheid en misschien wel nieuwe perspectieven doen ontdekken – onvoorzien en niet zomaar zelf op voorhand te bedenken. […]
