Er zijn twee luiken in het preventie- en opvolgingsbeleid voorzien: vooreerst de beschermende maatregelen voor minderjarigen, en daarnaast is er de begeleiding van jongeren en volwassenen die het slachtoffer waren of zijn van machtsmisbruik en /of geestelijk misbruik.

2. 2. 1. Maatregelen voor de bescherming van minderjarigen

De Focolarebeweging startte een traject om haar maatregelen op het gebied van preventie, vorming, schadeloosstelling en evaluatie van de verantwoordelijkheid bij misbruik uit te breiden en te versterken.

Het doel ervan is gerechtigheid te garanderen voor slachtoffers en een cultuur van medemenselijkheid, van respect voor de persoon en van veiligheid en transparantie in te voeren op alle gebieden waar de Beweging actief is.

2. 2. • Oprichten van een onthaalpunt

De plaatselijke commissie biedt een luisterend oor en een eerste onthaal aan:

voor iedereen die zijn ervaring met misbruik, geweld, ongemak of traumatische ervaringen van diverse aard wil delen.

Hier zullen de nodige conclusies getrokken worden voor verdere aanpassing en modaliteiten van de preventie.

In dit verband zijn er in verschillende landen van West-Europa maar ook op andere plaatsen al onthaalpunten actief. In België-Luxemburg kan contact worden opgenomen met het onthaalpunt via: beluxbepro@gmail.com.

Elke vraag zal collegiaal worden behandeld en met een multidisciplinaire benadering. Momenteel bestaat het Onthaalpunt uit drie personen (Anne Van den Bussche, juriste; Françoise Supeley, arts; Georges Lecoq, psycholoog, die alle drie gebonden zijn door het beroepsgeheim) die instaan voor de intake en de opvolging van de situaties die hen worden toevertrouwd.

2. 2. • Opleidingen voor begeleiders

Er worden verplichte opleidingscursussen vastgelegd om begeleiders – op welk niveau zij ook werken – te vormen in medeverantwoordelijkheid, transparantie van de besluitvormingsprocessen, noodzaak van afwisseling van functies en richtlijnen in verband met de begeleiding van kinderen en jongeren en jongvolwassenen.

2. 2. 2. Preventie van en optreden tegen seksueel geweld en geestelijk en/of machtsmisbruik in de Focolarebeweging.

Het bevorderen van relaties en het creëren van gemeenschap op elk gebied van het leven vormen het hoofddoel van de Focolarebeweging met haar spiritualiteit die gebaseerd is op de beginselen van het Evangelie.

Helaas kunnen menselijke relaties worden aangetast door allerlei afwijkingen, die soms gewelddadige vormen aannemen van geestelijke of seksuele aard. De onthullingen van de laatste jaren hebben aangetoond dat dit ook in de Focolarebeweging is gebeurd.

De Focolarebeweging in West-Europa is, net als overal, vastbesloten om alle vormen van geweld aan de kaak te stellen. Dit werd ook herhaald door de afgevaardigden van de Beweging tijdens de Algemene Vergadering in februari 2021.

Informatie en contactgegevens:

Voor de melding van seksueel geweld en van geestelijk en/of machtsmisbruik in de Focolarebeweging, kunt u terecht op het onthaalpunt via beluxbepro@gmail.com  (zie hoger bij oprichten van een onthaalpunt – Preventie van misbruik bij minderjarigen)

En dit voor:

2. 2. • Melding van seksueel misbruik
   3. • Melding van geestelijk machtsmisbruik

Wat kunt u verwachten van het onthaalpunt?

– Wie contact opneemt met het onnthaalpunt, kan een drietal gesprekken hebben om zijn ervaringen te delen en te laten onderzoeken, zodat kan nagegaan worden of en welke maatregelen moeten worden genomen.

– Na deze sessies van melding, kan iedereen die dat wenst, advies krijgen over waar verdere begeleiding/hulp kan worden gevonden.

– Alle gesprekken worden strikt vertrouwelijk behandeld. In geval van onthullingen van strafbare feiten kan de vertrouwelijkheid echter niet worden gehandhaafd. In deze omstandigheden zal er altijd eerst een gesprek met de aanvrager plaatsvinden om de verwijzing naar gerechtelijke instanties te bespreken en uit te werken.

– Indien het gaat om strafbare feiten gepleegd door een godgewijde persoon (priester, een persoon van een focolare leefgemeenschap, of gehuwde verbonden met een leefgemeenschap (gehuwde focolarino/a) moet er contact genomen worden met het algemene centrale bestuur van de Focolarebeweging in Rome. De leden van het onthaalpunt zullen hiervoor de nodige stappen zetten maar dit zal eerst met de aanvrager worden besproken.

– Elk lid van een onthaalpunt is een professional. Zij zijn allen onafhankelijk van beleidsstructuren. De leden van de Focolarebeweging houden zich aan dezelfde regels van vertrouwelijkheid en geven geen informatie vrij, tenzij de aanvrager daar zelf om vraagt.

– Zonder de geheimhoudingsplicht te schenden hebben de consulenten jaarlijks een ontmoeting met de verantwoordelijken van de Focolarebeweging in West-Europa om de aandacht te vestigen op structureel en spiritueel kritische punten en om passende preventieve maatregelen opnieuw te bekijken of voor te stellen.

Wat is geestelijk misbruik?

Personen die leidinggevende en bestuursfuncties hebben In groeperingen en gemeenschappen, hebben macht die zij ten goede kunnen aanwenden, maar die ook tot misbruik kunnen leiden. Als aan een persoon of een groep personen met macht, anderen worden toevertrouwd of wanneer leidinggevenden advies, leiding of hulp verlenen, bestaat het risico van misbruik.

Geestelijk misbruik doet zich voor in een religieuze omgeving wanneer iemand een persoon die om advies vraagt, manipuleert en onder druk zet met (Bijbel)teksten, theologische overwegingen en spirituele praktijken.

Misbruik kan niet alleen worden gepleegd door individuen, maar ook door hele gemeenschappen.

De misbruikte persoon wordt zo in een toestand gebracht van verwarring, leed en isolement. De gevolgen zijn afhankelijkheid en onderdrukking in plaats van vrijheid en autonomie, zelfs tot op het punt van ernstige schade aan lichamelijke en geestelijke gezondheid van de betrokkene.

Geestelijk misbruik is een vorm van machtsmisbruik omdat de daders hun rol of functie misbruiken om grenzen te overschrijden, zonder dat de ander zich kan verdedigen.

2. 2. 3. Documenten

a.Visietekst bij de oprichting van de oprichting onthaalcel misbruik (juli 2022)

De Focolarebeweging in België en Luxemburg geeft in onderstaand document haar visie op de aanpak voor de preventie en de bescherming van minderjarigen, en op de begeleiding van jongeren en volwassenen bij klachten rond misbruik:

2022 07 22 oprichting onthaalcel misbruik Belux NL

2. 2. 1. Vademecum ter bescherming van minderjarigen (juli 2022).

In bijgaand document worden de maatregelen beschreven en samengevat voor de begeleiding in situaties die verband houden met de bescherming en het welzijn van minderjarigen (en kwetsbare personen) om misbruik te voorkomen en slachtoffers op de meest passende wijze – professioneel, juridisch en humaan – te begeleiden. Hiermee wil de Focolarebeweging een cultuur van vertrouwen bevorderen en garanderen door de aangegeven maatregelen in praktijk te brengen.

Het document geeft ook uitleg over sleutelbegrippen en het juridische kader.

2022 07 22 vademecum bescherming minderjarigen Belux NL