Ondernemer en nog veel meer

 

Koen Van Reusel is bedrijfsleider en eigenaar van EasyKit, een bedrijf actief in de service van zelfbouwpaketten voor woningen, actief in 9 filialen in Vlaanderen en Brussel en met 75 werknemers. Koen, hoe ben je bij die GE gekomen en hoe werkt dat?

Als jongeren kwamen mijn vrouw en ik in contact met een groep jongeren in Leuven. Ze probeerden met een open geest concreet te leven vanuit het evangelie. Het waren jongeren van de Focolarebeweging. Hun authentieke levensstijl herinnerde ons aan de eerste christengemeenschappen waarover onder andere geschreven staat: zij bezaten alles gemeenschappelijk en er waren geen noodlijdenden onder hen.

Deze ervaring gaf ons nadien het licht voor ons gezinsleven (ondertussen hebben we 4 kinderen en 9 kleinkinderen). We beschouwden van bij het begin ons maandinkomen en onze bezittingen niet als ‘eigendom’ maar als een geschenk van de hemelse Vader, waarvoor wij verantwoordelijk zijn en dat wij zo goed mogelijk mogen beheren. Delen met mensen ver weg of dicht bij, in volle vertrouwen dat wij zelf ook niets te kort zouden hebben voor ons eigen leven, was dan ook echt aanwezig in ons leven.

Lancering van de Gemeenschapseconomie

Van bij de lancering van het project van de Gemeenschapseconomie (GE) in 1991, waren we meteen enthousiast omdat we daarin een structureel antwoord zagen voor het probleem van de armoede in de wereld. De GE is gelanceerd door Chiara Lubich bij een bezoek aan de focolaregemeenschap in Brazilië. Getroffen door het grote contrast tussen de concentratie van wolkenkrabbers en de uitgestrekte favelas in San Paolo voelde ze dat er iets moest gebeuren… Ze lanceerde de uitdaging om ondernemingen te doen ontstaan die hun winsten willen delen- in alle vrijheid –  om naar het voorbeeld van de eerste christenen te zorgen dat  er geen noodlijdenden meer zouden zijn. Intussen zijn er wereldwijd hoeveel ? bedrijven die aan het project deelnemen, hun winsten delen en hun managementstijl gewijzigd hebben om van de economie van het ‘hebben’ te evolueren naar een economie gebaseerd op een cultuur van het ‘geven’.

Kenmerken van de Gemeenschapseconomie (GE)

1) De persoon in armoede maakt integraal deel uit van het project en wordt als een gelijke beschouwd; de oorzaak van armoede is niet louter materieel, maar dikwijls de afwezigheid van relaties, de sociale uitsluiting door religie, ziekte of sociale context. Naast directe noodhulp ontwikkelt de GE op verschillende plaatsen in de wereld projecten die zich toeleggen op vorming tot ondernemerschap en het creëren van werk.

2) De gegenereerde middelen dienen zowel voor projecten om de armoede te bestrijden als voor het verspreiden van een cultuur van ‘delen’, van ‘gemeenschap’, met een speciale focus op de vorming voor jongeren.

Met de GE willen we deel uitmaken van de groep changemakers en daarvoor moeten we van de micro-ervaringen kunnen evolueren naar de macro-economie, naar een nieuwe economische cultuur. En dat kan alleen door met velen de handen in mekaar te slaan.

3) De ondernemer met zijn onderneming die jobs en middelen creëert, is een spil in de GE. Door de persoon in het centrum te plaatsen en met alle stakeholders een relatie van wederzijdsheid op te bouwen probeert hij het verschil te maken.

Daarvoor kozen wij toen we in 1994 ons bedrijf startten. De mens centraal stellen en niet het kapitaal betekent voor mij ook een plus leggen in mijn werk als bedrijfsleider. Het betekent dan ook verder gaan dan wat de wet voorschrijft of wat het contract zegt ; dan kom je automatisch bij het delen terecht, bij iets ‘gratis’ of iets meer kunnen doen. Gratis, niet in de betekenis van ‘niets waard’ maar van ‘onbetaalbaar’, zo maar.

Winst en meerwaardecreatie

Voor alle duidelijkheid, wij zijn niet vies van winst maken, van meerwaardecreatie. Wij werken in de markteconomie en efficiëntie en resultaat zijn daarbij ook belangrijk. Maar geen winst om de winst of winstmaximalisatie ten koste van alles en de persoon. Maar winst als middel voor de ontwikkeling van het bedrijf, van zijn mensen maar ook voor de maatschappelijke rol die het bedrijf kan vervullen.

De vreugde van het delen

Het geeft een enorme vreugde om in alle vrijheid, zonder verplichting, van de winst die het bedrijf genereert te kunnen delen, te kunnen geven. Het blijft telkens weer een persoonlijke keuze, die niet altijd gemakkelijk is. Onze ervaring is dat als je de eerste 10 euro winst niet uit uw portemonnaie haalt, je dat ook moeilijk zal doen als je 100.000 of meer euro winst maakt. Toch geeft het een grote vreugde om elke keer weer die stap te zetten en tegelijk niemand te kort te doen. Het geeft voor mij een andere dimensie, een ander doel aan ondernemen, en ik werk zo ook een beetje mee aan het opbouwen van die universele broederschap. Als ik geef voel ik mij rijk!

Die ‘cultuur van geven’ trachten wij ook in ons bedrijf te leven met de medewerkers. Hebben we een goed jaar dan krijgen onze medewerkers een stevige bonus én een cheque die zij kunnen bestemmen voor een sociaal doel naar hun keuze. Zo kunnen zij mee beslissen over het bestemmen van een deel van de winst. Dat moment is telkens een kans voor een open dialoog.

Zijn expertise ter beschikking stellen

Als ondernemer wil ik ook helpen bij de opstart van nieuwe activiteiten, met voorkeur in landen waar de nood het grootst is en daar een deel van mijn tijd en energie in investeren. Het is daarbij niet alleen belangrijk onze kennis ter beschikking te stellen maar ook om samen vooruit te gaan, samen risico te nemen, schouder aan schouder.

Samen met een jonge enthousiaste ingenieur in Servie hebben we een filiaal van ons bedrijf opgestart, ook al wisten we dat we dit niet direct moesten doen voor de grote opbrengsten.

In Burundi begeleiden we met raad en daad een project voor opleiding van straatkinderen tot elektrieker of garagist.

In Goma, oost Congo, hebben we Belazik helpen oprichten, een muziekstudio waar Belamy en zijn vrienden met muziek en cultuur wil werken voor de jongeren en een cultuur van vrede verspreiden.

In Ivoorkust werken we samen aan een Coöperatieve met 14 dorpen rond Glolé en een konijnenkwekerij. Tijdens de maandelijke skypemeeting bespreken we wel en wee.

De woorden van paus Franciscus

Ik zou willen eindigen met wat paus Franciscus vorig jaar,  tijdens de audiëntie met een wereldwijde vertegenwoordiging van de GE  onder andere zei:

« …. Als de GE trouw wil zijn aan haar charisma, moet ze niet alleen zorgen voor de ‘slachtoffers’ van het huidig economisch systeem, maar voor een systeem waarbij de ‘slachtoffers’ steeds verminderen, en indien mogelijk helemaal verdwijnen. Zolang de economie nog steeds één slachtoffer  produceert, is de volle gemeenschap  nog niet gerealiseerd en het feest van de universele broederschap nog niet volkomen. Daarom is het nodig de spelregels van het socio-economisch systeem te proberen te veranderen. »

 

 

Lees ook