Samen bouwen aan een kasteel
Het innerlijk leven verkennen. Het is als een burcht met vele vertrekken. Maar het is niet enkel een innerlijke burcht. Als we samen op verkenning gaan, doemen de contouren op van een uiterlijke burcht, waar we God vinden in ieder vertrek.
door Michel Bronzwaer in Nieuwe Stad, Nederland, 2021-4
“Een innerlijk leven? Bestaat dat dan?” Dat was de vraag van een student toen we in gesprek raakten over idealen in ons leven. Ik was verrast door zijn vraag. Wat voor mij en mijn generatie nog een vanzelfsprekendheid is, is dat blijkbaar voor jonge mensen vandaag niet meer.
Een beetje herken ik de vraag overigens wel. Want hoeveel bestaansrecht geef ik en de drukke mens van vandaag aan de geestelijke aspecten van het leven? Verwonderen we ons nog over dat heel unieke wat ons gegeven is: onze geest? Als we door de natuur wandelen, willen we de mooie dingen die ons op onze weg raken in foto’s ‘vangen’. We willen het vastleggen, maar in die poging vergeten we het wonder van de natuur – een zonsondergang, de rode klaprozen in een groen talud, de meidoorn in bloei, een stralend heldere lucht – te ontvangen en ervan te genieten voor wat het is. We geven ze een plek in ons mobieltje maar niet in onze ziel. We willen iets grijpen wat ongrijpbaar is in plaats van het te delen met wie er de Maker van is.
[…]
De hemel in mij
Merk ik de hemel op? In mij, in de ander, in de schoonheid en oneindigheid van de natuur? Hoeveel ruimte geef ik het spirituele leven? Met de zintuigen van de ziel herken ik het mooie in mij, in wie naast mij staat, in de wereld. En alleen in ons innerlijk leven zullen we de gebreken, teleurstellingen en frustraties kunnen herkennen als een doorgang. Het is in de hemel van onze ziel dat het negatieve omgevormd kan worden in iets positiefs!
Ja het innerlijk leven bestaat en schenkt ons een rijkdom die onszelf ver te boven gaat. Chiara Lubich schreef eind jaren 50: “God is in mij. Hij wil mijn daden bewegen, mijn gedachten doordringen, mijn wil aanwakkeren, mij richting geven op mijn levensweg.” De Geest met een hoofdletter werkt in onze geest met kleine letter!
De Franse denker en wetenschapper Teilhard de Chardin drukte het heel krachtig uit: “We zijn geen menselijke wezens met een spirituele ervaring. We zijn spirituele wezens die ook een menselijke ervaring hebben.”
Het innerlijk leven verkennen
Mystici, heiligen van verschillende tradities en religies hebben dat innerlijk leven geëxploreerd. Teresa van Avila, de grote mystica van de 16de eeuw spreekt over een innerlijke burcht die we moeten ontdekken. We gaan – door alle obstakels één voor één te overwinnen – van kamer naar kamer om uiteindelijk door te dringen tot de meest intieme kamer, waar God woont. De Drie-eenheid die in ons is. Het is een lange weg om daar te komen. Het vraagt gebed, versterving, afzondering, stilte, onthechting …
In onze tijd deed Chiara Lubich bij de verkenning van het innerlijk leven nog een andere ontdekking. In de sterk collectief gekleurde ervaring die zij opdeed met haar metgezellen, ontdekte zij dat er in ons spirituele leven naast een innerlijke burcht ook een uiterlijke burcht is. Ook buiten onszelf, in onze medemens, vinden we een weg om God te vinden. We vinden Hem in het kasteel dat we door de onderlinge liefde gezamenlijk bouwen en bewonen.
Iedere keer als we door onze liefde in het hart van mijn broer of zuster de Liefde tot leven wekken, zullen we in hem of haar een stukje ‘hemel’ ontdekken. We vinden God niet alleen in ons diepste innerlijk, maar we vinden Hem die Liefde is, in de liefde, in de geestelijke band die we opbouwen met onze broers en zusters.
Met deze nieuwe stap van ons geestelijk leven verleggen we de aandacht radicaal van ons ‘ik’ naar iets wat buiten ons gebeurt: in de zielsverbondenheid met elkaar ervaren we de werking van de Geest die ons optilt boven onszelf, die ons verblijdt, verlicht en leidt en die ons één maakt. Uit de innerlijke burcht van vele eenlingen zien we de contouren ontstaan van de uiterlijke burcht van een gemeenschap.
